اگر به دنبال یک نژاد پربازده بز هستید ، ما بز سانن را به عنوان گزنیه ای مناسب و مقاوم به شما پیشنهاد میکنیم . هر آنچه که درباره خصوصیات بزهای سانن ( Saanen Goat ) لازم است بدانید را سعی خواهیم کرد در این مقاله به شما دامداران و علاقه مندان به این حوزه معرفی کنیم .
اساسا در دنیا بزهای سانن به دلیل توانایی زیادی که در تولید شیر دارند ، بیشتر شناخته شده هستند . اما به جز شیر، فواید دیگری از جمله نرخ زاد و ولد مناسب و سازگاری خوب با شرایط مختلف جغرافیایی را نیز دارند . منشا پیدایش این نژاد کشور سوئیس میباشد و در اوایل ۱۹۰۰ برای امر پرورش و تولید محصولات لبنی به کشور آمریکا نیز راه پیدا کنند . درست به مانند بزهای آلپاین و سایر نژادهای شیری دیگر ، عموما دامپروران به دلیل تولید شیر و محصولات لبنی اقدام به پرورش این حیوانات میکنند .
برخی دیگر از مهمترین خصوصیات بز نژاد سانن همانطور که اشاره کردیم ، مقاومت بالایی است که در برابر بیماریها دارند . البته این دسته از حیوانات اهلی برای اینکه به حداکثر توان تولیدی خودشان دست پیدا کنند ، نیازمند شرایط مطلوبی از جمله داشتن جایگاه مناسب و تغذیه خوب هستند .
از آنجا که بز سانن یک نژاد محبوب در میان دامداران فعال در حوزه پرورش بز محسوب میباشد ، در دنیا توجه ویژه ای برای بهبود نرخ رشد آنها شده است . به عنوان مثال در کشور آمریکا ، انجمن بزهای لبنی این کشور به طور مستمر سعی میکند که با آموزش صحیح پرورش دهندگان و علاقه مندان به این حیوانات ، آنها را در مسیر پربازده ای در زمینه پرورش بز سانن قرار بدهد . در برخی کشورها حتی استاندارهای مختلفی در مورد نحوه نگهداری از این نژاد خاص تدوین شده است .
توجه داشته باشید که بز سانن روزانه در طی دوران شیردهی میتواند حدود ۳ لیتر شیر باکیفیت را تولید کند .
سانن یک بز با جثه ای ظریف و متوسط است . آنها به طور متوسط از بیشتر نژادهای گوشتی بز ، بلندتر هستند که این خصوصیت باعث میشود که دوشیدن این حیوانات توسط دامدار یا دستگاههای شیردوش راحتتر انجام شود . بر خلاف برخی نژادهای بز ، موهای آنها نرم ، کوتاه و صاف است . بز هایی از این نژاد که موهای زبری دارند ، احتمالا نژاد خالص نیستند . ساننها در دو رنگ مختلف سفید و کرم روشن وجود دارند . در برخی گونههای این نژاد البته لکههای از رنگ سیاه نیز گاهی اوقات دیده میشود اما غالبا رنگ بز سانن یک دست سفید یا قهوه ای روشن میباشد . همین روشن بودن رنگ پوشش بدنی این حیوانات سبب میشود که در معرض نور مستقیم آفتاب تاب و تحمل بیشتری داشته باشند . البته بزهای سانن دمای متعادل را بیشتر دوست دارند . گوشهای بزهای سانن مستقیم و روبه بالا میباشند . به طور کلی ساننها ظاهری هوشیار و سرحالی دارند .
نژادی که در حال بررسی آنها هستیم ، معمولا تا ارتفاع ۲.۵ فوت یا ۷۶ سانتی رشد میکنند . متوسط وزن بز بالغ نیز چیزی مابین ۶۰ تا ۸۰ کیلوگرم میباشد . میزان مقاومت و سازگاری اینگونه بزها : اصولا بزهای سانن به دلیل سرختی و طاقت خوبی که دارند برای پرورش در مناطق مختلف به عنوان گزنیه ای مناسب شناخته میشوند . داشتن سمهای قوی یکی از اصلیترین خصوصیات بزهای سانن میباشد . اگر به دنبال پیدا کردن نژادی بزی شیری هستید که سریع بیماری نشود و تلفات کمی داشته باشد ، بزهای سانن در صورت نگهداری در شرایط مطلوب و تمیز ، بسیار میتوانند سود آور باشند .
نژاد سانن ، نژادی اهلی و آرام میباشد . همین مسئله سبب میشود ، دامداران با سهولت بیشتری از این حیوانات مراقبت کنند . آرام بودن آنها به حدی است که حتی در برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی خانوادهها از آنها به خصوص بزغالههای سانن به عنوان حیوان خانگی استفاده میکنند .
چگونگی ، فواید و معایب پرورش بز سانن : بزهای سانن در حدود ۶ ماهگی به بلوغ جنسی میرسند ، اما با این حال بهتره تا ۹ ماهگی وارد فصل جفت گیری نشوند . اگرچه ممکن است یک بز سانن در تمام طول سال تولید مثل داشته باشد ، اما بیشترین میزان تولید مثل آنها در فصل پاییز میباشد . اگر بز ماده ، آبستن شود ، معمولا ۱۵۰ روز دیگر زایش خواهد داشت . توجه داشته باشید که اگر از بز سانن برای تولید شیر استفاده میکنید ، باید جیره غذایی خاصی برای بزغالههای این حیوانات پس از زایش در نظر بگیرید .
نیازهای غذایی : بزهای شیری سانن به همان مواد غذایی اساسی به مانند سایر نژادهای شیری ، نیازمند هستند . اما با این حال در مقایسه با سایر نژادهای لبنی عملکرد بهتری در نرخ تولید شیر و استفاده از مواد مغذی دارند . ما تعیین جیره غذایی مشخص برای هر مجتمع دامپروری را ما توصیه نمیکنیم . بلکه پیشنهادی که در این مورد داریم این است که از آنجایی که شرایط مختلفی در این موضوع دخیل هستند ، باید از یک متخصص جیره نویسی برای این موضوع کمک بگیرید .
شرایط محل نگهداری بزهای سانن : بز سانن دقیقا به مانند سایر دامهای زنده به یک جایگاه مناسب جهت نگهداری نیازمند هستند . داشتن تهویه مناسب ، خشک بودن بستر جایگاه ، حفظ نظافت محل نگهداری ، استفاده از امکانات و تجهیزات به روز جزو برخی از مهمترین شرایط محل نگهداری بزهای سانن محسوب میشوند . همچنین از آنجایی که این حیوانات توانایی پرش خوبی دارند ، میبایست دور تا دور فضای باز نگهداری آنها با حصار و فنسها مقاوم محافظت شود.
مراقبتهای بهداشتی از این نژاد : حتی با وجود مقاومت خوبی که نژاد سانن در برابر بیماریها دارند ، اگر این حیوانات را در محیط ناسالم و کثیف نگهداری کنید ، مطمئنا دچار بیماری خواهند شد . به عنوان یک دامداری موفق باید برنامه ای دقیق برای نظافت جایگاه ، واکسیناسیون بزها ، قرنطینه دامهای بیماری و … داشته باشید .
آیا میدانید ؟ جالب است بدانید که بز سانن یک حفار و بازیگوش حرفه ای است . آنها میتوانند زیر حصارهای تعبیه شده را حفاری کنند و راهی را برای فرار پیدا کنند . همین مسئله باعث میشود کسانی که قصد پرورش و نگهداری بز سانن را دارند ، حتما یک میحط مناسب برای مراقبت از این حیوانات در نظر بگیرند .